οικονομία

Η αύξηση της πραγματικής κατανάλωσης έχει επιβραδυνθεί λόγω του υψηλού κόστους ζωής και των ζημιών από τα πρόσφατα καιρικά φαινόμενα, αλλά θα επιταχυνθεί καθώς ο πληθωρισμός σταδιακά θα μετριάζεται και η συνεχιζόμενη αύξηση της απασχόλησης θα βελτιώσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.

Οι βελτιώσεις στο επιχειρηματικό περιβάλλον, η αύξηση των εκταμιεύσεων κεφαλαίων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και η βελτίωση των παγκόσμιων οικονομικών συνθηκών θα στηρίξουν τις επενδύσεις και τις εξαγωγές. Η μείωση του πληθωρισμού, όμως, θα επιβραδυνθεί από τις μισθολογικές πιέσεις που προκύπτουν από την έλλειψη εργατικού δυναμικού.

Τα επιτεύγματα στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η μείωση του χρέους αντικατοπτρίζονται στην αξιολόγηση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας, η οποία επέστρεψε σε επενδυτική βαθμίδα τον Σεπτέμβριο του 2023, σημειώνει ο Οργανισμός. Με τη χαμηλή παραγωγικότητα της εργασίας, όμως, θα πρέπει να γίνουν περαιτέρω μεταρρυθμίσεις για την άρση των εμποδίων για επενδύσεις -ιδίως στο δικαστικό σύστημα- και τη βελτίωση των δεξιοτήτων. Οι πρόσφατες πυρκαγιές και πλημμύρες τονίζουν την ανάγκη προσαρμογής σε ένα θερμότερο κλίμα, ιδίως με τη διεύρυνση της ασφαλιστικής κάλυψης ακινήτων.

Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,3% τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2023. Η ιδιωτική κατανάλωση υποστηρίχθηκε από την επέκταση της απασχόλησης, η οποία βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από το 2010, και από την επιβράδυνση του πληθωρισμού. Η ταχεία πτώση του ποσοστού ανεργίας συμβάλλει στην αύξηση των μισθών. Ο δείκτης μισθολογικού κόστους αυξήθηκε κατά 4,3% το έτος έως το δεύτερο τρίμηνο του 2023. Ο πληθωρισμός μειώθηκε στο 3,8% τον Οκτώβριο, καθώς οι τιμές της ενέργειας υποχώρησαν. Οι πραγματικές επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 7,9% παρά το αυξανόμενο κόστος δανεισμού.

Η Ελλάδα αναμένεται να επιτύχει αυξανόμενα πρωτογενή πλεονάσματα, από 1,1% το 2023 σε 2,1% το 2025. Αυτό θα συμβάλει σε ταχεία μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ από 163% το 2023 σε 152% το 2025. Τούτου λεχθέντος, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός αναμένεται να παραμείνει σε γενικές γραμμές ουδέτερος και να γίνει μέτρια αυστηρός κατά περίπου 0,2% του ΑΕΠ μεταξύ 2023 και 2025.

Αυξανόμενα φορολογικά έσοδα και σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων ενέργειας και τροφίμων, που ανέρχονται σε 1% του ΑΕΠ το 2023, δημιούργησαν κάποιο δημοσιονομικό χώρο για νέες παρεμβάσεις, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό της κυβέρνησης. Μέτρα ύψους 0,7% του ΑΕΠ το 2023 και 1,1% του ΑΕΠ το 2024 αυξάνουν τα εισοδήματα των συνταξιούχων, των δημόσιων υπαλλήλων και των ομάδων χαμηλού εισοδήματος, αν και οι προηγούμενες συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις αναμένεται να περιορίσουν τις δημόσιες δαπάνες.

Η κρατική αποζημίωση για ζημιές από δασικές πυρκαγιές και πλημμύρες εκτιμάται στο 0,3% του ΑΕΠ το 2023. Η αντιμετώπιση τρεχουσών καθυστερήσεων στην υλοποίηση επενδύσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης θα τονώσει τις επενδύσεις, με τις δαπάνες να αναμένεται να αυξηθούν από 1% του ΑΕΠ το 2023 σε 2% του ΑΕΠ το 2025.

Η αύξηση της παραγωγής (ΑΕΠ) προβλέπεται να συγκρατηθεί σε 2,4% το 2023 και 2,0% το 2024, πριν αυξηθεί στο 2,4% το 2025. Η προηγούμενη μείωση της αγοραστικής δύναμης και οι ζημίες από δασικές πυρκαγιές και πλημμύρες αναμένεται να επιβραδύνουν αρχικά την αύξηση της κατανάλωσης. Το αυξανόμενο κόστος δανεισμού θα επιβαρύνει προσωρινά τις επενδύσεις. Τόσο η πραγματική κατανάλωση όσο και η αύξηση των επενδύσεων αναμένεται να επιταχυνθούν, καθώς ο πληθωρισμός μειώνεται περαιτέρω και το εξωτερικό περιβάλλον βελτιώνεται.

Η συνεχής αύξηση της απασχόλησης και των μισθών θα βοηθήσει στην ανάκαμψη της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών. Ένα βελτιωμένο επιχειρηματικό περιβάλλον και η συνεχής υποστήριξη μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας «Greece 2.0» αναμένεται να τονώσουν τις επενδύσεις. Η πτώση του πληθωρισμού είναι πιθανό να επιβραδυνθεί καθώς οι αυξανόμενοι περιορισμοί της παραγωγικής ικανότητας συμβάλλουν στις μισθολογικές πιέσεις. Ο πιο επίμονος πληθωρισμός ή τυχόν διαταραχές στην ενέργεια μπορεί να επιβαρύνουν τις εξελίξεις.