οικονομία

Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 8.698 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 4.635 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 3.920 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2023. Σημαντικό μέρος της διαφοράς σε σχέση με τον στόχο προέρχεται αφενός από τα αυξημένα ταμειακά έσοδα από το ΠΔΕ κατά 612 εκατ. ευρώ και αφετέρου από τη μετακύλιση πληρωμών δαπανών των εξοπλιστικών προγραμμάτων στο 2025 και από την υποεκτέλεση των μεταβιβάσεων προς ΟΚΑ ύψους 740 και 1.907 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, που δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους. Χωρίς τα ανωτέρω ποσά, η θετική διαφορά του πρωτογενούς πλεονάσματος έναντι του στόχου ανέρχεται σε 804 εκατ. ευρώ, εκ της οποίας τα 411 εκατ. ευρώ αφορούν την υπέρβαση των φορολογικών εσόδων μετά επιστροφών.

Επισημαίνεται ότι το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους. Επιπρόσθετα, τα ανωτέρω αφορούν στο πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης και όχι στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, που περιλαμβάνει και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα των Νομικών Προσώπων και των υποτομέων των ΟΤΑ και ΟΚΑ.

Σημειώνεται ότι κατά τον μήνα Οκτώβριο εισπράχθηκε το καθαρό ποσό των 3.241 εκατ. ευρώ που αφορά το αντίτιμο από τη νέα Σύμβαση Παραχώρησης της Αττικής Οδού, το οποίο εμφανίστηκε εξ’ ολοκλήρου στην κατηγορία "Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών". Στη Σύμβαση Παραχώρησης οριζόταν ότι στο ως άνω ποσό περιλαμβανόταν ο ΦΠΑ (ύψους 784,8 εκατ. ευρώ) και συνεπώς το ποσό αυτό θα έπρεπε να εμφανιστεί στην κατηγορία "Φόροι".

Για την ορθή υλοποίηση των όρων της Σύμβασης Παραχώρησης πραγματοποιήθηκε, κατά τον μήνα Δεκέμβριο, μεταφορά του ποσού των 784,8 εκατ. ευρώ από την κατηγορία "Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών" στην κατηγορία "Φόροι".

Συνεπώς στο δελτίο εκτέλεσης προϋπολογισμού οι μεταβολές που παρατηρούνται σε σχέση με τα ποσά που έχουν περιληφθεί στη στοχοθεσία του κρατικού προϋπολογισμού και αφορούν τη συγκεκριμένη συναλλαγή, είναι οι ακόλουθες:

- Τα έσοδα της κατηγορίας "Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών" είναι μειωμένα κατά 784,8 εκατ. ευρώ,

- Τα έσοδα της κατηγορίας "Φόροι" είναι αυξημένα κατά 1.569,6 εκατ. ευρώ, και

- Οι επιστροφές εσόδων είναι αυξημένες κατά 784,8 εκατ. ευρώ.

Οι ως άνω ταμειακές–λογιστικές συναλλαγές είναι δημοσιονομικά ουδέτερες, αλλά επηρεάζουν διαφορετικά τις ως άνω αναφερόμενες κατηγορίες εσόδων, καθώς και τις επιστροφές φόρων. Συνεπώς, για την ορθή αποτύπωση και κατανόηση των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού, όλες οι προαναφερόμενες συναλλαγές θα πρέπει να μην ληφθούν υπόψη.

Στην ανάλυση των εσόδων που ακολουθεί θα αναφέρονται τόσο τα ποσά που προκύπτουν μετά από τις ως άνω συναλλαγές, όσο και τα ποσά που προκύπτουν αν εξαιρεθούν αυτές ώστε να είναι περισσότερο συγκρίσιμες με τα μεγέθη που περιλαμβάνονται στην στοχοθεσία του κρατικού προϋπολογισμού.

Την περίοδο Ιανουαρίου  –  Δεκεμβρίου 2024, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 74.110 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1.221 εκατ. ευρώ ή 1,68% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025 και οφείλεται κυρίως στα αυξημένα έσοδα από το ΠΔΕ κατά 612 εκατ. ευρώ και από φόρους μετά επιστροφών κατά 411 εκατ. ευρώ, καθώς και στην είσπραξη ποσού 206 εκατ. ευρώ τον μήνα Οκτώβριο του 2024 από την έκτακτη εισφορά στους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, που δεν είχε προβλεφθεί.

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 82.122 εκατ. ευρώ και ενσωματώνουν τα προαναφερθέντα ποσά από τη νέα Σύμβαση Παραχώρησης της Αττικής Οδού. Εξαιρουμένων αυτών, τα συνολικά έσοδα ανέρχονται σε 81.337 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα κατά 1.126 εκατ. ευρώ ή 1,4% έναντι του στόχου.

Πιο συγκεκριμένα τα έσοδα των μειζόνων κατηγοριών του κρατικού προϋπολογισμού έχουν ως ακολούθως:

Ι. Τα έσοδα της κατηγορίας "Φόροι" ανήλθαν σε 68.787 εκατ. ευρώ και ενσωματώνουν το ποσό που αφορά τη νέα Σύμβαση Παραχώρησης της Αττικής Οδού, όπως αναλύθηκε εκτενώς παραπάνω. Αν εξαιρεθεί το ποσό αυτό, τα έσοδα της κατηγορίας "Φόροι" ανήλθαν σε 67.217 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα κατά 316 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.

Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής παρατηρούνται τα εξής :

- Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 26.346 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνουν το ποσό ΦΠΑ της νέας Σύμβασης Παραχώρησης της Αττικής Οδού, όπως προαναφέρθηκε. Αν εξαιρεθεί το ποσό αυτό, τα έσοδα ΦΠΑ ανήλθαν σε 25.561 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 244 εκατ. ευρώ.

- Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 7.251 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 26 εκατ. ευρώ.

- Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 2.467 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 34 εκατ. ευρώ.

- Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 23.992 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 270 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων αυξημένοι είναι ο Φόρος Εισοδήματος Νομικών Προσώπων κατά 221 εκατ. ευρώ και οι Λοιποί Φόροι Εισοδήματος κατά 70 εκατ. ευρώ, ενώ ο Φόρος Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων είναι μειωμένος κατά 21 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου .

ΙΙ. Τα έσοδα της κατηγορίας "Κοινωνικές Εισφορές" ανήλθαν σε 61 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον στόχο που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.

ΙΙΙ. Τα έσοδα της κατηγορίας "Μεταβιβάσεις" ανήλθαν σε 5.738 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 695 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Από το ως άνω εισπραττόμενο ποσό των 5.738 εκατ. ευρώ, ποσό 3.957 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι αυξημένα κατά 557 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

3. Τα έσοδα της κατηγορίας "Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών" ανήλθαν σε 3.448 εκατ. ευρώ, και ενσωματώνουν τη μείωση του ποσού των 784,8 εκατ. ευρώ που μεταφέρθηκε στην κατηγορία "Φόροι", όπως προαναφέρεται. Αν εξαιρεθεί το ποσό αυτό, τα έσοδα της κατηγορίας "Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών" ανήλθαν σε 4.233 εκατ. ευρώ και είναι σύμφωνα με το στόχο που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.
4. Τα έσοδα της κατηγορίας "Λοιπά τρέχοντα έσοδα" ανήλθαν σε 4.048 εκατ. ευρώ αυξημένα κατά 112 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Από το ως άνω εισπραττόμενο ποσό των 4.048 εκατ. ευρώ, ποσό 470 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι αυξημένα κατά 55 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
5. Τα έσοδα της κατηγορίας "Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων" ανήλθαν σε 40 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 4 εκατ. ευρώ, έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 8.011 εκατ. ευρώ και ενσωματώνουν το ποσό των 784,8 εκατ. ευρώ από τη νέα Σύμβαση Παραχώρησης της Αττικής Οδού, όπως προαναφέρεται. Αν εξαιρεθεί το ποσό αυτό, οι επιστροφές φόρων ανήλθαν σε 7.226 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένες κατά 96 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (7.322 εκατ. ευρώ) που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.

Τα συνολικά έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 4.427 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 612 εκατ. ευρώ από τον στόχο (3.815 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.