διεθνή

Όπως αναφέρεται σε άρθρο του politico, η επιτυχία της Ευρώπης δεν ήταν δεδομένη. Αντιθέτως, οι διαπραγματεύσεις διεξήχθησαν σε ένα κλίμα διαρκούς κλιμάκωσης, με τον Τραμπ να απειλεί ευθέως με αύξηση δασμών στο 30% για τα ευρωπαϊκά προϊόντα από την 1η Αυγούστου και την ΕΕ να ετοιμάζει αντίποινα ύψους 93 δισ. ευρώ. Τελικά, οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε δασμούς 15% για τις περισσότερες εισαγωγές, με κοινή πρόβλεψη ότι ο συντελεστής αυτός θα ισχύει οριζόντια — για αυτοκίνητα, φάρμακα, ημιαγωγούς και άλλα βιομηχανικά προϊόντα.

Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης δέσμευση της ΕΕ για αγορές ενέργειας από τις ΗΠΑ ύψους 250 δισ. δολαρίων ετησίως, προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, καθώς και επιπλέον επενδύσεις ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στις ΗΠΑ ύψους 600 δισ. δολαρίων. Από αμερικανικής πλευράς, ο χάλυβας και το αλουμίνιο θα συνεχίσουν να υπόκεινται σε δασμούς 50%, ενώ η δασμολογική μεταχείριση των αλκοολούχων ποτών παραμένει ανοιχτή.

Για την πρόεδρο της Κομισιόν, η συμφωνία συνιστά προσωπική νίκη σε μια δύσκολη δεύτερη θητεία. Μετά από εβδομάδες τεχνικών διαβουλεύσεων, η φον ντερ Λάιεν ταξίδεψε στη Σκωτία και συναντήθηκε με τον Τραμπ στην έπαυλη γκολφ του, περιμένοντάς τον να ολοκληρώσει την ημέρα του στα γήπεδα πριν μπουν στην αίθουσα διαπραγμάτευσης. «Ήταν ένα δύσκολο έργο», παραδέχθηκε η ίδια, «αλλά τώρα τα καταφέραμε».

Από την πλευρά του, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ενθουσιασμένος, χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία «τη μεγαλύτερη όλων», και διαβεβαίωσε ότι θα φέρει «ενότητα και φιλία» μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού.

Η συμφωνία χαιρετίστηκε από την Ιταλία και τη Γερμανία, με τον καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς να δηλώνει ότι «αποτράπηκε μια εμπορική σύγκρουση που θα έπληττε ιδιαίτερα τη γερμανική βιομηχανία και ιδίως τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας». Η νέα συμφωνία μειώνει τους δασμούς σε ευρωπαϊκά οχήματα από 27,5% σε 15%, με τον Μερτς να ζητά περαιτέρω χαλάρωση εμπορικών φραγμών.

Πιο επιφυλακτικοί εμφανίστηκαν εκπρόσωποι της αγοράς, με τον Σύνδεσμο Εξωτερικού Εμπορίου της Γερμανίας να κάνει λόγο για «επώδυνο συμβιβασμό», ενώ οικονομολόγοι όπως ο Κλέμενς Φουστ του Ifo χαρακτήρισαν τη συμφωνία «ασύμμετρη» και «αντανάκλαση της πραγματικής ισορροπίας δυνάμεων».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ενημερώσει επίσημα τα κράτη μέλη για το περιεχόμενο της συμφωνίας, καθώς δεν υπήρξε άμεση δημοσιοποίηση κοινού κειμένου. Η πρόβλεψη για ανώτατο δασμολογικό συντελεστή 15%, όπως υπογράμμισε και η ιταλική κυβέρνηση, κρίνεται «βιώσιμη», αρκεί να συμπεριλαμβάνει τους ήδη ισχύοντες δασμούς και να μην προστίθεται σε αυτούς.

Με την παγκόσμια οικονομία να παραμένει εύθραυστη και την Ευρώπη να παλεύει για ανάκαμψη, η συμφωνία αυτή μπορεί να προσφέρει μια σημαντική ανάσα. Όμως οι επόμενοι μήνες θα κρίνουν αν η καλή θέληση θα μετουσιωθεί σε προβλέψιμες, σταθερές εμπορικές σχέσεις – ή αν ο προστατευτισμός θα επιστρέψει, απειλώντας ξανά την εύθραυστη ισορροπία.