ΕΞΩΣΕΙΣ
- 29 Jul 2025
- οικονομία
Αλλάζει ο τρόπος με τον οποίο οι ιδιοκτήτες μπορούν να πάρουν πίσω τα ακίνητά τους όταν λήγει μια μίσθωση. Από την 1η Ιανουαρίου 2026, δεν θα χρειάζεται να περιμένουν μήνες ή και χρόνια στα δικαστήρια: θα μπορούν να εκδώσουν μια «Διαταγή Απόδοσης Μισθίου» μέσω ειδικού δικηγόρου, γλιτώνοντας χρόνο, κόστος και ταλαιπωρία. Η νέα ρύθμιση αφορά όλους τους ιδιοκτήτες που, ενώ έχει λήξει η σύμβαση με τον ενοικιαστή, δεν μπορούν να ανακτήσουν το ακίνητό τους εγκαίρως. Δεν αφήνει, δε, απροστάτευτους τους ενοικιαστές, αφού προβλέπει τουλάχιστον 6 μήνες προθεσμία πριν την έξωση, χωρίς δικά τους έξοδα ή ενέργειες. Η ΠΟΜΙΔΑ κάνει λόγο για αποφασιστικότητα της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης να αποκαταστήσει, με το άρθρο 72 του υπό δημοσίευση νέου νόμου για τις παρεμβάσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, μια κατάφωρη και διαχρονική αδικία σε βάρος των ιδιοκτητών ακινήτων. Όπως επισημαίνει, «λύνει μια διαχρονική αδικία σε βάρος των ιδιοκτητών» και ταυτόχρονα αποτελεί κοινωνικά δίκαιη λύση που μπορεί να φέρει περισσότερα ακίνητα στην αγορά.
- Ο ιδιοκτήτης στέλνει εξώδικο 3 μήνες πριν τη λήξη της σύμβασης.
- Αν δεν αποδοθεί το ακίνητο, μπορεί να ζητήσει «Διαταγή Απόδοσης» από ανεξάρτητο δικηγόρο, χωρίς να πάει στα δικαστήρια.
- Ο ενοικιαστής έχει δικαίωμα να ασκήσει ανακοπή και να ζητήσει παράταση αν έχει σοβαρό λόγο.
- Η εκτέλεση γίνεται 2 μήνες μετά την κοινοποίηση, δίνοντας συνολική προθεσμία τουλάχιστον 6 μηνών στον ενοικιαστή.
Κατά την ψήφιση της ρύθμισης στη Βουλή, πολλοί –όπως σημειώνει η ΠΟΜΙΔΑ– έσπευσαν να την κατακρίνουν επιφανειακά, χωρίς καν να τη διαβάσουν, υποστηρίζοντας πως δίνει το δικαίωμα στους ιδιοκτήτες να «πετούν στο δρόμο» τους ενοικιαστές μέσα σε 1-2 μήνες και χωρίς καμία δικαστική προστασία.
Απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα που έχουν προκύψει από τη νέα ρύθμιση για τη λήξη μισθώσεων και την απόδοση ακινήτων δίνει η ΠΟΜΙΔΑ, μέσα από έναν αναλυτικό οδηγό 15 σημείων.
Καμία αυθαιρεσία, αυξημένες εγγυήσεις
Πρώτα απ’ όλα, ο νέος νόμος δεν επιτρέπει στους ιδιοκτήτες να «πετούν έξω» ενοικιαστές εντός λίγων ημερών. Η ρύθμιση προβλέπει τη δυνατότητα έκδοσης διαταγής απόδοσης μισθίου λόγω λήξης του συμβολαίου, διαδικασία που προϋποθέτει τρίμηνη εξώδικη προειδοποίηση από τον ιδιοκτήτη και σειρά δικονομικών βημάτων, παρέχοντας στον ενοικιαστή συνολικά τουλάχιστον έξι μήνες για να μεριμνήσει για τη μετακίνησή του.
Η διαταγή απόδοσης δεν είναι δικαστική απόφαση αλλά εκτελεστός τίτλος που εκδίδεται χωρίς ακροαματική διαδικασία, βάσει εγγράφων. Θα μπορεί να εκδοθεί από την 1.1.2026, από πιστοποιημένους δικηγόρους που θα ορίζονται τυχαία μέσω καταλόγου του αρμόδιου Δικηγορικού Συλλόγου, χωρίς δυνατότητα επιλογής από τον εκμισθωτή.
Πότε εφαρμόζεται
Η νέα διαδικασία αφορά λήξεις μισθώσεων, όχι πρόωρες καταγγελίες. Για την εφαρμογή της, απαιτείται:
- ενεργό ή ληγμένο ιδιωτικό συμφωνητικό,
- ηλεκτρονική δήλωση στη βάση της ΑΑΔΕ,
- παρέλευση της τριετούς ελάχιστης διάρκειας, για μισθώσεις μετά την 1.4.2014.
Σε περίπτωση αορίστου χρόνου μισθώσεων, απαιτείται προηγουμένως εξώδικη πρόσκληση για απόδοση του μισθίου.
Πώς εξελίσσεται η διαδικασία
Μετά την εξώδικη προειδοποίηση, ο ιδιοκτήτης υποβάλλει φάκελο με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά σε δικηγόρο που έχει οριστεί από το Πρωτοδικείο. Ο δικηγόρος εξετάζει το φάκελο εντός 10 ημερών και υπογράφει τη διαταγή, η οποία καθίσταται εκτελεστή μετά από δύο ακόμη μήνες. Ο ενοικιαστής μπορεί να ασκήσει ανακοπή ή να ζητήσει προσωρινή αναστολή, αν συντρέχει βάσιμος λόγος.
Ο ιδιοκτήτης δεν μπορεί να προβεί σε αποβολή με δικαστικό επιμελητή χωρίς προηγούμενη διαδικασία. Αντίθετα, είναι υποχρεωμένος να επιβαρυνθεί με δικαστικά έξοδα και να ακολουθήσει όλα τα βήματα που προβλέπει ο νόμος.
Οφέλη για την αγορά και την προσφορά κατοικιών
Η ΠΟΜΙΔΑ εκτιμά ότι η νέα ρύθμιση θα βοηθήσει να επανέλθουν περισσότερα κλειστά ακίνητα στην αγορά, καθώς αίρει ένα βασικό αντικίνητρο: τη δυσκολία ανάκτησης της χρήσης του ακινήτου μετά τη λήξη της μίσθωσης.
Σημειώνεται ότι καμία αλλαγή δεν επέρχεται στη διάρκεια των μισθώσεων. Η ελάχιστη τριετία παραμένει αμετάβλητη και δεν επιτρέπεται πρόωρη καταγγελία για ιδιοκατοίκηση ή πώληση. Όπως υπογραμμίζεται, η σχετική δυνατότητα καταργήθηκε από το 1994.
Ισορροπία μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών
Το νέο πλαίσιο δεν εξισώνει τους συνεπείς με τους ασυνεπείς ενοικιαστές, καθώς προβλέπει:
- μεγαλύτερο χρόνο ειδοποίησης (3 μήνες αντί 15 ημερών που ισχύουν για καθυστερήσεις),
- μεγαλύτερη προθεσμία εκτέλεσης (2 μήνες αντί 20 ημερών),
- και δυνατότητα ένδικης προστασίας.
Στόχος, σύμφωνα με την ΠΟΜΙΔΑ, είναι η εξασφάλιση ενός κοινωνικά ισόρροπου εργαλείου, που σέβεται το δικαίωμα στην ιδιοκτησία χωρίς να αφήνει απροστάτευτους τους ενοικιαστές.
