οικονομία

Ζητούμενο του Ε.Β.Ε.Π., από τις Τελωνειακές Αρχές και την Α.Α.Δ.Ε., είναι η επίσπευση των ελέγχων στα 2.435 κοντέινερ που έχουν κατασχεθεί στο λιμάνι του Πειραιά, με κινεζικά προϊόντα τα οποία εισήγαγαν επιτήδειοι με ελάχιστους ή καθόλου δασμούς και ΦΠΑ.

Το προεδρείο του Επιμελητηρίου, στην πρόσφατη συνάντηση με τον Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., κ. Γιώργο Πιτσιλή, συζήτησε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν επιχειρήσεις-μέλη του, καθώς, εξαιτίας των ελέγχων, έχουν καταγραφεί σημαντικές καθυστερήσεις στις διαδικασίες εισαγωγής και εξαγωγής με εμπορευματοκιβώτια δεδομένου ότι δεν επαρκεί το υφιστάμενο προσωπικό των τελωνειακών υπηρεσιών και, μάλιστα, σε χρονική συγκυρία όπου ενοποιήθηκαν οι Τελωνειακές υπηρεσίες στο λιμάνι του Πειραιά. Πέραν τούτων, δημιουργεί επιπρόσθετα προβλήματα στους παραλήπτες που, λόγω των καθυστερήσεων, επιβαρύνονται με επιπρόσθετα κόστη από τις «σταλίες» παραμονής των εμπορευματοκιβωτίων στη λιμενική ζώνη.

Οι αυστηροί τελωνειακοί έλεγχοι, οι δασμοί και το «αντιντάμπινγκ» είναι, ίσως, τα τρία πρώτα μέτρα «εμπορικής άμυνας», που εφαρμόζονται μεμονωμένα από κάθε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία της εγχώριας παραγωγής από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές τρίτων χωρών.

Το «dumping» συμβαίνει όταν μια εταιρεία εξάγει προϊόντα σε τιμές χαμηλότερες από την κανονική αξία τους στην εγχώρια αγορά, συχνά μάλιστα κάτω από το κόστος παραγωγής, προκειμένου να αποκτήσει μερίδιο αγοράς σε άλλη χώρα ή μια ενιαία αγορά και να πλήξει τους τοπικούς παραγωγούς. Έτσι, έρχεται το «anti-dumping» ως ένας επιπλέον δασμός που επιβάλλεται στις εισαγωγές του εν λόγω προϊόντος, ώστε να εξουδετερωθεί η ζημία που προκαλείται στην τοπική και, γενικότερα, την ευρωπαϊκή βιομηχανία. Το σύνηθες είναι οι κινεζικές εταιρείες να πουλάνε διάφορα εμπορεύματα στην ΕΕ ή να τα τιμολογούν κάτω του κόστους, με κινέζο «εξαγωγέα-πωλητή» από την χώρα αποστολής, αλλά και κινέζο «εισαγωγέα-αγοραστή» στην χώρα παραλαβής. Δηλαδή, «Κινέζος κερνάει, Κινέζος πίνει». Επίσης, οι «εξαγωγές», πλέον, γίνονται από κινεζικές πλατφόρμες απευθείας στον Ευρωπαίο καταναλωτή C2c, «China to consumer» χωρίς δασμούς, αλλά μόνο με 2€ για κάθε δέμα αξίας μέχρι 150 ευρώ.

Η ΕΕ, για να αντιμετωπίσει τον αθέμιτο ανταγωνισμό, εκτός από αυστηρούς τελωνειακούς ελέγχους, μπορεί να επιβάλει αντισταθμιστικούς δασμούς και να αποκαταστήσει τον υγιή ανταγωνισμό, όταν διαπιστώνεται ότι τα εισαγόμενα προϊόντα έχουν επωφεληθεί από κρατικές επιδοτήσεις στην χώρα προέλευσης, με αποτέλεσμα να πωλούνται σε τεχνητά χαμηλές τιμές. Ο στόχος είναι να αντισταθμιστεί το πλεονέκτημα που αποκτά η ξένη εταιρεία μέσω της επιδότησης και να προστατευθεί από «υλικές ζημιές» η εγχώρια παραγωγή και ευρωπαϊκή βιοτεχνία και βιομηχανία. Για παράδειγμα, εάν μια κυβέρνηση χρηματοδοτεί την παραγωγή ηλεκτρικών ποδηλάτων, και αυτά εισάγονται στην ΕΕ σε χαμηλές τιμές, τότε μπορεί να επιβάλει αντισταθμιστικούς δασμούς για να εξισορροπήσει την επίδραση της επιδότησης. Οι συμβατικοί δασμοί ποικίλουν ανάλογα την περιγραφή του ποδηλάτου στη φορτωτική και την δασμολογική κλάση, που ξεκινά από το 6% της αξίας για τα απλά ποδήλατα και φτάνει σχεδόν το 80% για τα ηλεκτρικά, ενώ οι δασμοί αντιντάμπιγκ από την Κίνα και άλλες χώρες φθάνουν έως και το +48,5%.

Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), από το 2024, είχε κοινοποιήσει, με πληροφοριακό δελτίο, και στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, για πιθανή πανευρωπαϊκή απάτη, που αφορούσε σε εισαγωγή ηλεκτρικών ποδηλάτων, ειδών ένδυσης και υπόδησης, χωρίς την καταβολή συμβατικών δασμών και ΦΠΑ, λόγω υποτιμολόγησης. Ακολούθως, η OLAF, σε συνεννόηση με την Γενική Διεύθυνση Τελωνείων της ΑΑΔΕ, παρακολουθούσε τις εισαγωγές-πωλήσεις που είναι ύποπτες για απάτη, ενώ άρχισαν να εντοπίζουν τις αποθήκες που αποθηκεύονται χωρίς να έχουν καταβάλει τους σωστούς εισαγωγικούς δασμούς στις πύλες εισόδου.

Σημαντικό είναι πως, επίσης, άρχισαν να ελέγχονται οι ηλεκτρονικές πωλήσεις και αγορές που αποστέλλονται διάφορα αγαθά, είτε ως «used», είτε ως «gift» στους τελικούς καταναλωτές. Σύμφωνα με το Ελληνικό Γραφείο Ευρωπαίων Εντεταλμένων Εισαγγελέων (EPPO), τα 2.435 κοντέινερ σχετίζονται με εταιρείες-βιτρίνες στην Αθήνα, Μαδρίτη, Παρίσι και Σόφια, που εισήγαγαν εμπορεύματα στην ΕΕ από την Κίνα, με αποτέλεσμα την απώλεια δασμοφορολογικών επιβαρύνσεων, λόγω υποτιμολόγησης των εμπορευμάτων. Η έρευνα που έφερε την κωδική ονομασία «Καλυψώ» ανακάλυψε την απάτη με τη συνολική ζημιά για τα ευρωπαϊκά ταμεία να εκτιμάται πως ξεπερνά τα 700 εκατ. ευρώ.

Οι έλεγχοι πρέπει να ακολουθούν τη γενικότερη κατεύθυνση που επιβάλει η ΕΕ για όλη τη σειρά των «φθηνών» κινεζικών προϊόντων που εισάγονται στις ευρωπαϊκές χώρες, με την προϋπόθεση, όμως, ότι δηλώνονται σωστά τα προϊόντα που περιγράφονται ως περιεχόμενο των κοντέινερ. Τα μέτρα πρέπει να εφαρμόζονται για τη προστασία της εγχώριας βιομηχανίας από αθέμιτο ανταγωνισμό, τη διατήρηση θέσεων εργασίας και παραγωγικής δραστηριότητας, αλλά και τη διασφάλιση θεμιτών εμπορικών πρακτικών, σύμφωνα με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Τα μέτρα τα επιβάλλει και τα εφαρμόζει η ΕΕ, την έρευνα και την επιβολή των μέτρων διενεργεί η OLAF, σε συνεργασία με τους εθνικούς ελεγκτικούς μηχανισμούς και φορείς. Σε διεθνές επίπεδο, η διαδικασία βασίζεται σε κανόνες του ΠΟΕ, που πολλοί επικαλούνται, αλλά, όπως και όποτε τους συμφέρει. Είναι προφανές ότι το «κενό» που δημιουργείται στα δηλωτικά που συνοδεύουν τα εμπορευματοκιβώτια, ως προς το τί δηλώνεται και τί πραγματικά μεταφέρεται, απασχολεί τις ναυτιλιακές εταιρίες τακτικών γραμμών και τις κατά τόπους Τελωνειακές Αρχές, καθώς χρησιμοποιείται για κάθε είδους έκνομη δραστηριότητα.

Ο πρόεδρος του Ε.Β.Ε.Π. Βασίλης Κορκίδης, δήλωσε: «Το ενοποιημένο Τελωνείο του Πειραιά δε διαθέτει αριθμητικά το ανθρώπινο δυναμικό για να τρέξει τους απαιτούμενους ελέγχους σε ένα μεγάλο λιμάνι. Επίσης, τα κατασχεθέντα εμπορευματοκιβώτια δημιουργούν πρόβλημα στον εμπορευματικό σταθμό, καθώς καταλαμβάνουν μεγάλο χώρο εναπόθεσης, με αποτέλεσμα να υπάρχει πρόβλημα ομαλής διακίνησης. Οι Ελληνικές Αρχές στο λιμάνι του Πειραιά, μια από τις βασικές πύλες εισόδου των Ασιατικών προϊόντων στην Ευρώπη, θα πρέπει να εντείνουν τα μέτρα ελέγχου, ώστε να προστατεύσουν την υγιή επιχειρηματικότητα, τη νομιμότητα εισαγωγών και εξαγωγών, τη συνέπεια των θαλάσσιων μεταφορών, αλλά και κάθε ιδιώτη υπεύθυνο μιας εταιρείας, καθώς και κάθε δημόσιο λειτουργό από τις τελωνειακές απάτες, που τελικά στοιχίζουν πολύ ακριβά. Το Ε.Β.Ε.Π. δηλώνει πως θα στηρίξει την προσπάθεια της Α.Α.Δ.Ε. για πλήρη ψηφιοποίηση, απόλυτη διαφάνεια και μεγαλύτερη ταχύτητα στις τελωνειακές διαδικασίες.»