επικαιρότητα

“Ξεκινήσαμε στραβά στο βιοαέριο” τόνισε στο χαιρετισμό του ο υπουργός Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάξξης τονίζοντας ότι ο κλάδος αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις καθώς “το κόστος ενέργειας θα μειωθεί πολύ σημαντικά τα επόμενα χρόνια και οι αγορές ενέργειας δε θα είναι προστατευμένες. Αυτό θα ξεκινά από ηλεκτρισμό, θα μπαίνει σε άλλους χώρους παραγωγής και θα προσωρά και σε άλλες τεχνικές που είναι σε εξέλιξη και συχνά δε λαμβάνουμε υπόψη.”

Στο φόντο αυτής της αλλαγής ο υπουργός Περιβάλλοντος κι Ενέργειας, τόνισε ότι θα πρέπει να “να κινηθούμε εκεί που υπάρχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα”, σε αντίθεση, μάλιστα, με ό,τι συνέβαινε στο παρελθόν. Στάθηκε, δε, στη νέα εικόνα και πλαίσιο, που μπορεί να ενισχύσει την “διόρθωση” ενός βασικού προβλήματος του κλάδου, που δεν είναι άλλος, από την έλλειψη “πρώτης ύλης” για την παραγωγή βιοαερίου και εν συνεχεία βιομεθανίου, με ανταγωνιστικούς όρους.

Ο κ. Σκυλακάκης εστίασε ότι το νέο πλαίσιο, όπου “ο ρυπαίνων πληρώνει” μπορεί να ενισχύσει λογικές κυκλικής οικονομίας, όπου βέβαια η παραγωγή βιοαερίου και βιομεθανίου είναι κεντρική. “Ας δούμε το κόστος διάθεσης αποβλήτων. Σήμερα, εδώ δεν ισχύει ακόμη το “ρυπαίνων πληρώνει”. Είναι μια βασική κατεύθυνση να ενισχύσουμε την τήρησης της αρχής “το ρυπαίνων πληρώνει” και να μετατρέψουμε τη ρύπανση σε κυκλική οικονομία. Επίσης, είναι σημαντική η ύπαρξη του καφέ κάδου. Ωστόσο, το δίκτυο είναι αλλού, κι αλλού είναι τα εργοστάσια που έχετε. κάτι που είναι ζήτημα” σημείωσε ο υπουργός αναφερόμενος στις αποστάσεις που χωρίζει τις μονάδες από τις “πηγές της πρώτης ύλης”.

Παράλληλα ο υπουργός στάθηκε στην ανάγκη μετασχηματισμού του κλάδου σε μια κατεύθυνση, πέρα από την ηλεκτροπαραγωγή. Είναι σημαντικό το λίπασμα που μπορεί να παραχθεί. Δε θα επηρεαστεί με τον ίδιο τρόπο η τιμή του, με την τιμή της ενέργειας αλλά και να επηρεαστεί θα έρθει σε σας με φθηνο υδρογόνο. Να κινηθούμε, λοιπόν, στο λίπασμα και να πάμε μακριά από ηλεκτροπαραγωγή’’ τόνισε και συμπλήρωσε ότι θα πρέπει “να γίνουν μονάδες αιχμής από βιοαέριο και όχι μονάδες βάσης. Δε χρειαζόμαστε δε θέλει μονάδες βάσης το σύστημα που χτίζουμε. Δε θέλει πχ λιγνίτες αλλά θέλει μονάδες αιχμής.”

Θα πρέπει, “να βοηθήσουμε να γίνει αυτή η μετάβαση” τόνισε ο κ. Σκυλακάκης και ανέφερε ότι “για τον κλάδο η ηλεκτροπαραγωγή δεν έχει νόημα. Να δώσουμε το βιομεθάνιο για λίπασμα και αξιοποιηση υδρογόνου. Θα έχουμε μεγάλες επενδύσεις υδρογόνου και αρα έχει νόημα και θα βοηθήσει στη διαχείριση στα απόβλητα. Θα τα κάνουμε όλα αυτά με το νέο πλαίσιο” συμπλήρωσε ο υπουργός ενώ έστειλε μήνυμα για τυχόν επιδοτήσεις και εγγυημένες ταρίφες, που ζητα ο κλάδος να συνεχιστούν.

“Δεν αποκλείουμε αλλά δεν την δεσμευόμαστε για την ενίσχυση. Το κλειδί είναι να γίνει η μετάβαση. Το κλειδί είναι αυτό, γιά να βγάζει ένα κοινωνικό και άλλο νόημα.

Δεν θέλουμε μακροχρόνιες ταρίφες που σε περιβάλλον μεγάλων τεχνολογικών αλλαγών είναι παγίδες. Και βέβαια η δική μας ευθύνη είναι πρωτίστως έναντι του καταναλωτή.”

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Διον. Σταμενίτης υπεραμύνθηκε του μετασχηματισμού του κλάδου και της έμφασης σε δράσεις πέρα από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

“Υπάρχουν νέες δυνατότητες για εισόδημα και πρασίνισμα παραγωγής για τους αγρότες” τόνισε και σημείωσε ότι “ο παραγωγός πρέπει να πειστεί για την αξιοποίηση των κλαδεμάτων, αλλά και των υπολειμμάτων της κτηνοτροφίας”.

Να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα λειτουργούν 87 Μονάδες παραγωγής βιοαερίου. Η  Συνολική Ισχύς είναι 123.7 ΜW, εκ των οποίων  14 Μονάδες είναι σε ΕΕΛ/ΧΥΤΑ με ισχύ 53.7 MW  και οι 73 Μονάδες σε αγροτοκτηνοτροφικές υποδομές με ισχύ 70 MW.

Πάντως, με βάση όσα αναφέρει ο κλάδος, παρά τη σημασία του για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας, υπάρχει γενικότερη ανησυχία, καθώς τα αυξημένα λειτουργικά κόστη και ιδιαίτερα το κόστος των πρώτων υλών και τα μεταφορικά κόστη αυτών, εξανεμίζουν τα όποια έσοδα. Επίσης, με βάση αναλυτές, η χαμηλή κερδοφορία δημιουργεί ζητήματα στους παραγωγούς καθώς ελλείψει ρευστότητας, η αποπληρωμή των δανείων και των τόκων πραγματοποιείται με δυσκολία, εγείροντας ζητήματα βιωσιμότητας του κλάδου.

Η ευκαιρία

“Το βιομεθάνιο είναι ο μοναδικός αντικαταστάτης του φυσικού αερίου” ανέφερε από την πλευρά του ο Dr. – Ing. Αλέξανδρος Υφαντής, Πρόεδρος Ελληνικού Συνδέσμου Παραγωγών Βιοαερίου τονίζοντας την ανάγκη για μετασχηματισμό αλλά και δράσεις για διασφάλισης “πρώτης ύλης” για την παραγωγή των μονάδων.

Όπως είπε υπάρχουν “μικρές διεσπαρμένες εγκαταστάσεις, αλλά και έλλειψη κινήτρων και απουσία ελέγχων με αποτέλεσμα να υπάρχει υψηλό κόστος για την πρώτη ύλη”. Μάλιστα ανέφερε ότι υπάρχει “στρέβλωση ανταγωνισμού από την χωροθέτηση των μονάδων και τους περιορισμούς στην πρώτη ύλη, αλλά και έλλειψη εναλλακτικών πρώτων υλών”.

“Το υγρό χωνεμένο υπόλειμμα και το βιογενές διοξείδιο άνθρακα, που είναι ένα από τα βασικά λιπάσματα” που θα μπορούσε να παραχθεί από το βιοαέριο, όπως και αζωτούχα λιπάσματα, που κατά κύριο λόγο εισάγονται. “Θα αμπρούσε το 38% του αζώτου που θέλουμε στην αγροτική παραραγγή,  να το έχουμε από το βιοαέριο. Θα μπορούσαμε να  είμαστε ανεξάρτητοι σε λιπάσματα” τόνισε.

Ωστόσο, ανέφερε ότι υπάρχει έλλειψη ενημέρωσης και κινήτρων για την χρήση του υγρού χωνεμένου υπολείμματος, κατακερματισμένη αγροτική οικονομία και εξαιρετικά μεγάλος απαιτούμενος αριθμός διμερών  συμφωνιών διάθεσης”.

Προτάσεις

Παράλληλα ο κ. Υφαντής κατέθεσε μια σειρά από προτάσεις για την αναζωογόνηση του κλάδου. Πιο συγκεκριμένα πρότεινε μεταξύ άλλων:

Εξαίρεση από ειδικούς Περιορισμούς Παραγωγής και μηδενικές χρεώσεις.  Δηλαδή, όλες οι κατηγορίες σταθμών βιοαερίου πρέπει κατά προτεραιότητα να εξαιρούνται από την διακοψιμότητα και τις μηδενικές χρεώσεις και αν αυτό δεν είναι τεχνικά εφικτό να αποζημιώνονται για την απώλεια της παραγωγής τους. 

Νέα ETA - Ειδική τιμή αναφοράς  Πρέπει άμεσα να εισαχθεί μια νέα ειδική τιμή αναφοράς ΕΤΑ για το Βιοαέριο η οποία να αντιπροσωπεύει την μεσοσταθμική τιμή με την οποία αποζημιώνουν οι ΦΟΣΕ τις μονάδες Βιοαερίου ώστε να υπάρχει πραγματική αποζημίωση μέχρι την τιμή αναφοράς από τον ΔΑΠΕΕΠ. Υπάρχουν πλέον αποκλίσεις που είναι της τάξης του 5%.

Ενίσχυση 25% για το 2025 Με βάση τα σημερινά στοιχεία και όσο ακόμα η μέση δυναμικότητα των σταθμών είναι στο 50 – 55%, δηλαδή πολύ μακριά από το 85% που είναι η βάση με την οποία έχει υπολογιστεί η τιμή αναφοράς, να υπάρχει στήριξη για ένα έτος ακόμα.

 Ειδικό Πλαίσιο διακοψιμότητας Οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με Βιοαέριο μπορούν να λειτουργήσουν ως σταθμοί βάσης και σε εθελοντική βάση να λειτουργήσουν σε ένα ειδικό και πολυετές πλαίσιο διακοψιμότητας όπου για παράδειγμα όποιος σταθμός θα επιλέγει να λειτουργεί αποκλειστικά 18:00-08:00 (δηλαδή 14 ώρες εκτός αιχμής, να έχει πρόσθετη αποζημίωση σε σχέση με τις υφιστάμενες τιμές αναφοράς και μια πρόσθετη δυνατότητα παροχής ισχύος).

Προτεραιότητα στην μετατροπή σε βιομεθάνιο και υβριδικοί σταθμοί Δυνατότητα μετατροπής του 50% της θερμικής ισχύος ενός υφιστάμενου σταθμού σε βιομεθάνιο και κατά προτεραιότητα άδεια χωρίς την μείωση της ηλεκτρικής του ισχύος και χωρίς μεταβολή στην ΜΠΕ του (απλή ενημέρωση) εφόσον η λειτουργία του ως σταθμού ηλεκτροπαραγωγής περιορίζεται το διάστημα 18:00 – 08:00.

Πλαίσιο με feed in tariff για τα πρώτα 250 MW βιομεθανιου (2,1 TWh – στόχος 2030) Για να επιτευχθεί ο στόχος των  2.1 tWh για το 2030 χρειάζεται άμεσα σταθερό πλαίσιο στήριξης και στην συνέχεια ανταγωνιστικές διαδικασίες (αφού θα έχει δημιουργηθεί η αγορά).

Προτεραιότητα στην μετατροπή σε βιομεθάνιο και υβριδικοί σταθμοί. Ειδικότερα, δυνατότητα μετατροπής του 50% της θερμικής ισχύος ενός υφιστάμενου σταθμού σε βιομεθάνιο και κατά προτεραιότητα άδεια χωρίς την μείωση της ηλεκτρικής του ισχύος και χωρίς μεταβολή στην ΜΠΕ του (απλή ενημέρωση) εφόσον η λειτουργία του ως σταθμού ηλεκτροπαραγωγής περιορίζεται το διάστημα 18:00 – 08:00.

Πλαίσιο με feed in tariff για τα πρώτα 250 MW βιομεθανιου (2,1 TWh – στόχος 2030) Για να επιτευχθεί ο στόχος των  2.1 tWh για το 2030 χρειάζεται άμεσα σταθερό πλαίσιο στήριξης και στην συνέχεια ανταγωνιστικές διαδικασίες (αφού θα έχει δημιουργηθεί η αγορά).

Στρεμματική ενίσχυση για την διασπορά του χωνεμένου υπολείμματος και προσαρμογή της απαιτούμενης ποσότητας αζώτου και του τρόπου εφαρμογής τους ανάλογα με την μορφή του (ακατέργαστο, στερεό, επεξεργασμένο υγρό) και τον τύπο της καλλιέργειας. Δράσεις ενημέρωσης.

Ρύθμιση για την άμεση μείωση δημοτικών τελών Ε/tn σε όσες τουριστικές επιχειρήσεις παραδίδουν προδιαλεγμένα οργανικά υπολείμματα τροφών σε ιδιωτικές ΜΕΒΑ.

Ένα σαφές πλαίσιο για την αναγκαιότητα να υπάρχει ορθή διαχείριση των κτηνοτροφικών αποβλήτων με οποιονδήποτε νόμιμο τρόπο αλλά σίγουρα όχι η ανεξέλεγκτη διασπορά τους που έχει και σοβαρούς κινδύνους για το περιβάλλον και την διάδοση ασθενειών.