επικαιρότητα

 Μετά το πέρας του Απριλίου αναμένονται αυξήσεις στα ακτοπλοϊκά οι οποίες θα κυμανθούν μεταξύ 10-12% ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ, Διονύσιος Θεοδωράτος, τονίζοντας ότι ο κλάδος καλείται να αντιμετωπίσει το αυξημένο κόστος λειτουργίας των πλοίων το οποίο πατάει στη νέα δέσμη μέτρων της ΕΕ, Fit for 55 αλλά και στην ένταξη της Μεσογείου στη ζώνη SECA (Περιοχή Ελέγχου Εκπομπών Θείου) η οποία εκτινάσσει τις τιμές των καυσίμων.

Να θυμίσουμε ότι από την 1η Μαΐου του 2025 όλη η Μεσόγειος γίνεται SECA (Περιοχή Ελέγχου Εκπομπών Θείου), που σημαίνει ότι θα πρέπει να είναι απαλλαγμένη από το θείο. Aρα θα πρέπει να χρησιμοποιεί καύσιμο με περιεκτικότητα σε θείο μόλις 0,001%, το οποίο κοστίζει ακριβότερα.

Παράλληλα, στο πλαίσιο της δέσμης των μέτρων με τον τίτλο «Fit for 55» για το κλίμα, που εγκρίθηκε το 2023 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναθεωρήθηκαν μια σειρά από κοινοτικά νομοθετήματα που αφορούν και τη ναυτιλία. Η σταδιακή επέκταση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (EU-ETS) στις ναυτιλιακές μεταφορές έως το 2026 και οι αναμενόμενες δυσκολίες συμμόρφωσης με τη νέα νομοθεσία για καθαρά καύσιμα (FuelEU Maritime Initiative) εκτιμάται ότι θα αυξήσουν το λειτουργικό κόστος του κλάδου της ακτοπλοΐας. Ήδη άλλωστε όπως διευκρινίστηκε, το κόστος καυσίμου το οποίο αποτελεί το 47% του κόστους λειτουργίας του πλοίου, έχει αυξηθεί κατά 20%. Πλέον αυτού υπάρχει επίσης το μισθολογικό κόστος, το κόστος των ανταλλακτικών, των επισκευών, κ.α.. Σε κάθε περίπτωση επεσήμανε ότι υπάρχει και η ρήτρα καυσίμου που έχει θέσει ως όρο το Υπουργείο Ναυτιλίας και έχει περάσει από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, σύμφωνα με την οποία η τιμή του εισιτηρίου προσαρμόζεται σύμφωνα με τις τιμές των καυσίμων. «Η τιμή του καυσίμου αποτελεί το 10-12% αυτού που θα επιφέρει την αύξηση στο εισιτήριο από 01/05/2025», ανέφερε χαρακτηριστικά. Εξήγησε δε ότι αν το υπερβάλλον κόστος δεν οδηγήσει σε αυξήσεις, θα υπάρξει ζήτημα βιωσιμότητας.

Ακόμα και στην περίπτωση που μέρος της αύξησης του κόστους αυτού μετακυλιστεί στους επιβάτες βέβαια, η ακτοπλoοία δεν δείχνει να πλέει στην επόμενη ημέρα με μπουνάτσα.

«Η εφαρμογή των νέων περιβαλλοντικών κανονισμών ενδέχεται να επιφέρει αύξηση του λειτουργικού κόστους των ακτοπλοϊκών εταιρειών κατά περίπου 320 εκατομμύρια ευρώ έως το 2031, σε σύγκριση με ένα σενάριο μη εφαρμογής των μέτρων» αναφέρει η μελέτη του ΙΟΒΕ «Η επίδραση από την εφαρμογή της νομοθεσίας “Fit for 55” στον κλάδο της επιβατηγού ναυτιλίας στην Ελλάδα» που παρουσιάστηκε χθες στο πλαίσιο της ημερίδας από τον Πρόεδρος του Ιδρύματος, Νίκο Βέττα.

Βάσει της μελέτης αυτής, οι πιθανές συνέπειες της αύξησης του κόστους περιλαμβάνουν τη μείωση της συχνότητας των δρομολογίων και την αύξηση των τιμών των εισιτηρίων με αποτέλεσμα τη μείωση της επιβατικής κίνησης κατά 10,4% το 2031. Τέλος, θα επιφέρει απώλεια θέσεων εργασίας, λόγω της συνολικής μείωση της δραστηριότητας του κλάδου της ακτοπλοΐας. Όσο για την ποσοτικοποίηση των αρνητικών επιδράσεων βάσει της μελέτης η συνολική απώλεια του ΑΕΠ θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 650 εκατομμύρια ευρώ έως το 2031, ενώ οι απώλειες θέσεων εργασίας θα μπορούσαν να ανέλθουν σε 16.000 σε ολόκληρη την ελληνική οικονομία.

Τόσο τα συμπεράσματα της μελέτης του ΙΟΒΕ όσο και οι ακτοπλόοι υπογράμμισαν την ανάγκη λήψης μέτρων στήριξης από την πολιτεία προκειμένου να μετριαστούν οι αρνητικές επιπτώσεις της νέας νομοθεσίας καθώς και την ανάγκη το κράτος να συμμετάσχει στις επενδύσεις. Επενδύσεις που εκτιμάται ότι φτάνουν τα 4 δισ. ευρώ με τα στελέχη του κλάδου να επισημαίνουν ότι οι επενδύσεις που έχουν γίνει ξεπερνούν ήδη το 1 δισ.

Από πλευράς του το υπουργείο Ναυτιλίας και ο υπουργός υπογράμμισε τα χρηματοδοτικά εργαλεία που για πρώτη φόρα έχει στη διάθεσή του το υπουργείο και κάλεσε στην αξιοποίησή τους. Αναφερόμενος στο κόστος των «πράσινων πλοίων», ο κ. Στυλιανίδης έδωσε έμφαση στη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και συγκεκριμένα στην ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου με νέα πράσινα πλοία, μέσω ΣΔΙΤ, σε ένα έργο συνολικού προϋπολογισμού 265 εκατ. Τόνισε δε τη σημασία του μοντέλου ΣΔΙΤ για τις μακροχρόνιες συμβάσεις, οι οποίες επιτρέπουν την αποτελεσματικότητα και τον έγκαιρο προγραμματισμό. «Αυτή η προσέγγιση ήταν η μόνη λύση για να γίνει η πράσινη μετάβαση στις άγονες γραμμές με ασφαλή πλοία», ανέφερε κλείνοντας ο Υπουργός.

Όσο για το κρίσιμο ζήτημα των τιμών των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, ο Υπουργός επεσήμανε την έλλειψη  βασικών λιμενικών υποδομών στα νησιά, τα οποία δημιουργούν θέματα ασφάλειας. Όπως εξήγησε, στη θέση μικρών λειτουργικών έργων, επιχειρήθηκαν στο παρελθόν φαραωνικά έργα που σπατάλησαν πολλά λεφτά δίχως να λύσουν τα πιο επείγοντα, άμεσα ζητήματα. Το Υπουργείο κινήθηκε γρήγορα ώστε να αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ.

Σημείωσε ότι στόχος είναι το ETS της ναυτιλίας να μπορεί να διατίθεται αλλού. «Πρέπει να επιστρέφει στην ακτοπλοΐα, δηλαδή εκεί από όπου προέρχεται», δήλωσε ο κ. Στυλιανίδης ζητώντας συμμάχους και βρίσκοντας τους ακτοπλόους σύμφωνους

Παρά την σύμφωνη γνώμη του Προέδρου του ΣΕΕΝ δε για το θέμα της έλλειψης των υποδομών, ο ίδιος υπογράμμισε ότι τα έργα δεν προχωρούν καθώς καθυστερούν οι επιδοτήσεις», το κομμάτι των καυσίμων (που αποτελεί το 47% του κόστους λειτουργίας του πλοίου), υπάρχει επίσης το μισθολογικό κόστος, το κόστος των ανταλλακτικών, των επισκευών, κ.α.». Επιπλέον, αναφέρθηκε στη ρήτρα καυσίμου που έχει θέσει ως όρο το Υπουργείο Ναυτιλίας και έχει περάσει από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, σύμφωνα με την οποία η τιμή του εισιτηρίου προσαρμόζεται σύμφωνα με τις τιμές των καυσίμων. «Η τιμή του καυσίμου αποτελεί το 10-12% αυτού που θα επιφέρει την αύξηση στο εισιτήριο από 01/05/2025», ανέφερε χαρακτηριστικά.