οικονομία

Το θέμα δεν είναι πλέον πόσο βαθιά θα βάλει ακόμη η φαρμακοβιομηχανία το χέρι στην τσέπη, αλλά το ότι πλέον η τσέπη -και ήδη αυτό έχει διατυπωθεί και ξεκαθαριστεί προς τους αρμόδιους- "τρύπησε από την πίεση", αποτυπώνοντας πλέον σοβαρό πρόβλημα με τη βιωσιμότητα της φαρμακευτικής αγοράς και επικείμενου κινδύνου ανεπάρκειας υπαρχόντων ή και νέων φαρμάκων προς τους ασθενείς. Και αυτό, τη στιγμή που ήδη οι Έλληνες ασθενείς, προκειμένου να λάβουν ένα καινούργιο – εγκεκριμένο από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό φάρμακο, περιμένουν έως και 674 μέρες (σχεδόν 2 χρόνια).

Ακούγονται δε περιπτώσεις εταιρειών που ζητούν από τα συλλογικά τους όργανα... αλλαγή τακτικής, εξηγώντας ότι αυτό είναι μονόδρομος, καθώς μολονότι ο τομέας της Υγείας βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα της σημερινής κυβέρνησης, εστιάζει σχεδόν αποκλειστικά στον εκσυχρονισμό του ΕΚΑΒ και στην πρόσληψη γιατρών και νοσηλευτών (που είναι επίσης σημαντικά) υποβαθμίζοντας όμως από την άλλη το θέμα της πρόσβασης σε καινοτόμα φάρμακα.

Και ενώ, λοιπόν, οι φωνές από τις εταιρείες (είτε μεμονωμένα είτε μέσω των θεσμικών τους οργάνων) προς το Υπουργείο Υγείας είναι προς την ίδια κατεύθυνση, δηλαδή ενίσχυση της παρατεταμένης υπόχρηματοδότησης, στα τελευταία σημειώματα του clawback που παρέλαβαν για τα Νοσοκομεία για το Α’ εξάμηνο του 2022 και για τον ΕΟΠΥΥ / ΦΥΚ για το Β’ εξάμηνο του 2022, έχουν αυγατίσει τα ποσά των επιστροφών.

Οι συνολικές επιστροφές της δαπάνης στη λιανική φθάνουν το 41,6% (από 41% έως 54% σε τιμές ex-factory) και φτάνουν το 58.9% στα φάρμακα ΦΥΚ και το 60.9% στα Νοσοκομεία. Ειδικά στα Νοσοκομεία, τα φάρμακα άνω των 30 ευρώ επιστρέφουν το 69.3% της δαπάνης.

Τι σημαίνουν τα παραπάνω ποσοστά;

Τα 7 από τα 10 νοσοκομειακά προϊόντα υψηλής αξίας (πρώτα από όλα θεραπευτικής αξίας) πληρώνονται από τις φαρμακευτικές εταιρείες.

Η ελληνική κυβέρνηση, καλύπτει μόνο τις ανάγκες για 3 στους 10 ασθενείς.

Στο πλαίσιο αυτό, ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες λένε ότι πριν λίγο καιρό από κοινού τα θεσμικά όργανα του κλάδου προώθησαν επιστολή στην ηγεσία του Υπουργείου Υγείας με προτάσεις για τη Βιωσιμότητα της Φαρμακευτικής Αγοράς, υποστηρίζοντας ότι η υποχρηματοδότηση σε συνδυασμό με την επιλεκτική αλλαγή του τρόπου υπολογισμού του clawback δημιουργεί μία μη βιώσιμη κατάσταση για πολλά φάρμακα και εταιρείες.

Οι προτάσεις που περιλαμβάνονται στην επιστολή είναι οι εξής:

Για το 2022

Την επιπλέον χρηματοδότηση 70 εκατ. ευρώ, η οποία θα πρέπει να κατευθυνθεί στα Νοσοκομειακά φάρμακα που έχουν μεγάλη επιβάρυνση.

Για το 2023 οι ευκαιρίες για ενίσχυση της χρηματοδότησης είναι:

Τα 150 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης που έχoυν ήδη ψηφιστεί θα πρέπει να παραμείνουν στη φαρμακευτική δαπάνη δεδομένου ότι ο στόχος του RRF για μείωση clawback σε σχέση με το 2020 δεν επιτυγχάνεται στην πραγματικότητα σε καμία περίπτωση. Αφενός επειδή με νομοθετικές ρυθμίσεις μέρος του clawback έχει μετατραπεί σε προσθετοrebate, αφετέρου επειδή μέσω των διαπραγματεύσεων το clawback κρύβεται ως αριθμός αλλά οι εταιρείες το προκαταβάλλουν και μάλιστα με το παραπάνω. Πέραν αυτού, με την ΚΥΑ (12024/2023) προβλέπεται η δυνατότητα συμψηφισμού επενδυτικών / ερευνητικών δαπανών με τις εκπτώσεις των εταιρειών στο πλαίσιο των συμφωνιών διαπραγμάτευσης – άρα οι εκπτώσεις αυτές πρακτικά αναγνωρίζονται ως clawback.

Ανασφάλιστοι / ευάλωτοι πληθυσμοί: Η κάλυψη της φαρμακευτικής δαπάνης αυτών των συμπολιτών μας έφτασε το ποσό των 320 εκατ. ευρώ το 2022 και το Α' εξάμηνο του 2023 κινείται στο ίδιο επίπεδο με το προηγούμενο έτος. Η φαρμακευτική δαπάνη για τις ομάδες αυτές θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί από το ταμείο της Κοινωνικής Ασφάλισης και από άλλες πηγές.

ΙΦΕΤ: Η θυγατρική του ΕΟΦ, το ΙΦΕΤ, αγοράζει κατ’ εντολήν του, φάρμακα (200 εκατ. ευρώ ετησίως) που δεν είναι διαθέσιμα στην Ελλάδα για πολλούς λόγους από την ελεύθερη αγορά, χωρίς να καταβάλλει clawback και rebate. Είναι σημαντικό να προσφέρονται λύσεις στους ασθενείς, αλλά αφενός θα ήταν καλό να εξεταστεί η ανάγκη για όλες αυτές τις αγορές, αφετέρου αυτές θα πρέπει να χρηματοδοτούνται από διαφορετικό- πρόσθετο κονδύλι επιπλέον της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης για ΕΟΠΥΥ και νοσοκομεία.

Στην επιστολή, κατά πληροφορίες, υποστηρίζεται ότι με τη διαμόρφωση των συνθηκών, τίθεται σε κίνδυνο η επάρκεια υπαρχόντων και νέων φαρμάκων στην ελληνική αγορά, δεδομένου ότι οι υποχρεωτικές επιστροφές συνολικά βρίσκονται σε εξωπραγματικά επίπεδα.

Για όλα αυτά, όπως πληροφορούμαστε, έχει ζητηθεί συνάντηση με την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, προκειμένου να συζητηθεί περαιτέρω το θέμα της χρηματοδότησης και το εξίσου σημαντικό θέμα, να καταγραφούν οι ανάγκες για το 2024.